• Ẩn Chính - Maijor arcana •

XIV - Bánh Chưng Bánh Dày - The Temperance

Từ khóa: Kết thúc một quá trình, Thay đổi, Loại bỏ, Tác động tuyệt đối, Dừng lại

Câu hỏi Có/Không?: Không hoặc nên tạm dừng, tạm hoãn.

Nước mắm của người Việt xuất hiện từ hơn 300 năm trước tại Phan Thiết, khi cuộc liên hôn giữa công nữ Nguyễn Phúc Ngọc Khoa và vua Po Rome diễn ra, lập mối giao hảo giữa hai nước Chăm – Việt. Người Chăm Pa đã dạy lại cho người Kinh món mắm học được từ người Ấn Độ. Ít ai biết loại gia vị đậm nét truyền thống này lại xuất phát từ La Mã, có tên là Garum từ khoảng 2000 năm trước.

Do trước đó Đại Việt đã có nhiều loại mắm khô, nên khi biết đến Garum có dạng lỏng, ngư dân Việt thời đó hay gọi là “mắm nước” –  về sau, dần quen gọi là nước mắm.

Kế thừa phương pháp ủ từ người Chăm, cùng điều kiện tự nhiên thuận lợi với nguồn cá cơm ngon và muối tinh khiết chất lượng, ngư dân Phan Thiết đã đưa nước mắm Việt phát triển lên một tầm cao mới. Mắm ủ xong cho vào những tĩn gốm (hũ nhỏ, làm bằng đất sét đã nung chín, hình tròn bầu, hông phình ở giữa và trét kín bằng hỗn hợp vôi, mật mía và nước dây tơ hồng) để thương mại. Từ đó, nước mắm nghiễm nhiên thành “quốc hồn, quốc túy” - món gia vị không thể thiếu của bữa cơm Việt, còn tạo ra nhiều loại nước mắm khác nhau dùng kèm với nhiều món ăn vô cùng đa dạng như mắm chưng, mắm nêm, v.v..

Keywords: Moderation, Tolerance, Moderation, Health, Combination, Compromise, Balance

Yes/No Question?: Yes.

Two types of food are always associated with each other, according to a myth back to the time of Hung Vuong, created by a prince named Lang Lieu.

“Bánh Chưng” has a square shape, made from glutinous rice, with fatty meat, green beans, onions, wrapped in a square with “dong leaves” symbolizing the land, for reunion and filial piety.

“Bánh dày” is round, white, made from rice flour, often served with silk rolls, symbolizing the sky, often sacrificed to heaven.

The pair of “Bánh chưng bánh dày” symbolizes heaven and earth, bringing blessings and filial piety of children to their parents, to heaven and earth. Since then, “Bánh chưng bánh dày” has always been a dish on Vietnamese offerings of rice tray, especially northern families. (Because in the Middle and Southern regions, these dishes have a change in its name as well as the way it is wrapped.)

Today, for Vietnamese people, “Bánh chưng” is still an indispensable dish on Tet when “Bánh dày” has become a familiar breakfast, or snack next to sticky rice, rice noodle, pho...